بررسی تطبیقی نفقة کودک در فقه امامیه و حقوق فرانسه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتـری قـرآن و علـوم گـرایش حقـوق، طلبـه سطـح 4 مدرســه علمیـه امـام حسیـن ع یـزد، ایران

2 کارشناسی ارشد فقه معارف گرایش قرآنی، طلبه جامعة المصطفی العالمیة مشهد و مؤسسه علمی – تحقیقی مکتب نرجس س مشهد، ایران

چکیده

این پژوهش با هدف تبیین مبانی فقهی حقوقی، فروعات مرتبط با نفقة کودک را به روش توصیفی تحلیلی بررسی کرده است. تحلیل این موضوع نشان می‌دهد که ‌در فقه امامیه نفقة کودک دارای رتبه‌بندی بوده و ابتدا بر عهدة پدر و در صورت نبود یا فقر، بر جد، مادر و... است که با رعایت الاقرب فالاقرب می‌باشد، اما در حقوق فرانسه بر عهدة والدین یا زوجین مشترکاً است و وقتی زوجین معذور از نفقه باشند، بر عهده حکومت است. برتری فقه امامیه بر حقوق فرانسه در خصوص واگذاری مسئولیت‌  تأمین نفقه به وابستگان و حفظ کانون خانواده مورد توجه می‌باشد. 
 

کلیدواژه‌ها


  1. * قرآن کریم.

    1. ابن منظور، محمد بن مکرم؛ لسان العرب، بیروت، دار الفکر للطباعة و النشر، چاپ سوم، 1414.
    2. اردبیلى، احمد بن محمد؛ زبدة البیان فی أحکام القرآن، تهران، المکتبة الجعفریة لإحیاء الآثار الجعفریة، بی‌تا.
    3. انصاری، قدرت الله؛ احکام و حقوق کودک در اسلام، ج1، قم، انتشارات مرکز فقهی ائمه اطهار ع، 1392.
    4. پیوندی،‌ غلامرضا؛ حقوق کودک، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1390.
    5. جمع من المحققین فی اللجنة الفقهیة؛ موسوعة احکام الاطفال و ادلتها، ج1، قم، مرکز فقه الائمة الطهار ع، 1428.
    6. جمعى از مؤلفان؛ مجلة فقه أهل البیت ع (بالعربیة)، شماره 52، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت ع، بی‌تا.
    7. حائرى، سید على بن محمد طباطبایى؛ ریاض المسائل، قم، مؤسسه آل‌البیت ع، 1418.
    8. حسینی ‌السیستانی، السیدعلی؛‌ المنهاج الصالحین، ج3، مشهد، مکتب آیت‌الله‌ العظمی السید سیستانی، 1428.
    9. حلی، جعفر بن حسن؛ شرائع الاسلام، قم، مؤسسه اسماعلیان، 1409.
    10. حلى، حسن بن یوسف بن مطهر اسدى؛ تذکرة الفقهاء، قم، مؤسسه آل‌البیت ع، 1414.
    11. خسروشاهی، قدرت الله؛ فلسفه حقوق، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره، 1381.
    12. خمینی، روح الله موسوی؛ تحریر الوسیله، قم، دفتر انتشارات اسلامی، بی‌تا.
    13. دانش‌پژوه، مصطفی؛ مقدمه علم حقوق، تهران، سمت، 1390.
    14. رضانیا معلم، محمدرضا؛ بارورهای پزشکی از دیدگاه فقه و حقوق، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیه قم، 1347.
    15. الزحیلی، وهبه؛ الفقه الاسلامی و ادلتها، ج7، دمشق، دار الفکر، 2008.
    16. سبزوارى، سید عبد الأعلى؛ مهذّب الأحکام، قم، مؤسسه المنار، چاپ چهارم، 1413.
    17. سیوری، جمال الدین مقداد بن عبدالله؛ کنزالعرفان فی فقه القرآن، ج2، ترجمة عقیقی بخشایشی، قم، بی‌نا، 1385.
    18. شریف القرشی، باقر؛ نظام الاسرة فی الاسلام، بیروت، دارالاضواء، 1408.
    19. صادقی، سمیه؛ نگاهی به مسائل حضانت از منظر فقه و قانون، مشهد، مهرطاهر، 1392.
    20. صدوق، محمّد بن على بن بابویه؛ من لایحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ دوم، 1413.
    21. ..................................................؛ معانی الأخبار، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1403.
    22. صفایی، سید حسین؛ حقوق مدنی و حقوق تطبیقی، تهران، میزان، 1382.
    23. طوسی، ابی جعفر محمد ابن الحسن بن علی؛ المبسوط فی الفقه الامامیة، ج7، بیروت، بی‌نا، بی‌تا.
    24. ...............................................................؛ الاستبصار فیما اختلف من الأخبار، تهران، دارالکتب الإسلامیة، 1390.
    25. فاضل لنکرانی، محمد جواد؛ موسوعة احکام الاطفال و ادلتها، ج1، قم، مرکز فقه ائمه اطهار ع، 1428.
    26. فراهیدى، خلیل بن احمد؛ کتاب العین، قم، هجرت، چاپ دوم، 1410.
    27. ‌قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست (مصوب 29/12/1353)
    28. قانون مدنی ایران
    29. قانون مدنی فرانسه
    30. قرشى، سیدعلى اکبر؛ قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الإسلامیة، 1412.
    31. کشاورزی، مهدی؛ تشابهات و اختلافات قانون مدنی ایران و فرانسه، تهران، مجد،
    32. کنوانسیون حقوق کودک
    33. کلینى، ابو جعفر، محمد بن یعقوب؛ الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، بی‌تا.
    34. محمدی، علی؛ شرح تبصره علامه حلی، ج2، قم، دارالفکر،1371.
    35. مرعشى نجفى................................؛ منهاج المؤمنین، قم، کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى، 1406.
    36. مرعشى نجفى، سید شهاب‌الدین؛ القصاص على ضوء القرآن و السنة، قم، کتابخانه آیة‌الله مرعشى نجفى قدس سره، 1415.
    37. مغنیه، محمد جواد؛ فقه الإمام الصادق ع، قم، مؤسسه انصاریان، چاپ دوم، 1421.
    38. مکارم شیرازى، ناصر؛ الفتاوى الجدیدة، قم، انتشارات مدرسه امام على بن ابى طالب ع، چاپ دوم، 1427.
    39. نجفی، محمدحسن؛ جواهر الکلام، ج31، بیروت، بی‌نا، بی‌تا.
    40. نراقى، مولى احمد بن محمد مهدى؛ الحاشیة على الروضة البهیة، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه، 1425.
    41. L’article 338 ,390,449,450,311-20 du code civil.
    42. L’article 488 alinéa 1er du code civil.
    43. Article 37-2 et 371-2 modifié par la loi n 2002-305du 4 mars 2002 3 JORF 5 mars.
    44. L’article 203:créér par la loi 1803-03-17 promulguée le 27 mars 1803
    45. Loi du 5 mars 2007 sur la protection.
    46. L’article 32 de la convention internationale des droit de l’enfant.