تجزیه و تحلیل نسخ خطی کتابخانه شیخ محمد خاتون عاملی (م1059ق) در آستان قدس رضوی

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

علوم قرآن و حدیث / دانشگاه قران و حدیث / قم / ایران

چکیده

مهم‌ترین و شاید منحصر بفردترین نسخه‌های خطی که تاکنون به کتابخانه آستان قدس رضوی واگذار شده‌اند، شامل چهارصد نسخه خطی است که توسط «اسدالله بن محمد مؤمن خاتون عاملی» و به سال 1067 قمری، وقف آستان قدس رضوی شده است. این نسخه‌ها در واقع، کتابخانه شخصی علامی فهامی شیخ محمد خاتون (م1059ق) پیشوای دولت قطب‌شاهیان جنوب هند می‌باشند؛ که به دلایل متعددی، دارای اهمیت «تاریخی، مذهبی، فرهنگی و سیاسی» زیادی هستند. بنابراین مناسب بود تا پژوهش و تحقیقاتی دربارۀ ابعاد مختلف نسخ خطی این کتابخانه مهم انجام گردد و برخی از سؤالات ذیل مورد بررسی قرار گیرند: 1ـ مشخصات شکلی و موضوعی نسخ خطی کتابخانه شیخ محمد خاتون چگونه هستند؟ 2ـ تاریخ کتابت نسخ خطی و نیز قدمت آثار موجود در کتابخانه ابن‌خاتون چگونه می‌باشند؟ 3ـ مؤلفان آثار در این نسخ خطی و بیشترین ایشان چه کسانی هستند؟ در بررسی‌های ما روشن شد که، جدای از آثار عربی، حدود 44 اثر این کتابخانه به زبان فارسی است، که برخی از آنها مربوط به سال‌های 577ق و 610ق و 699ق می‌باشند. نسخ این کتابخانه، شامل موضوعات متنوعی هستند، که بیشترین موضوع در آن، فقه و اصول است. همچنین بسیار قابل توجه است که کتابخانه ابن‌خاتون، از جهت تعداد نسخه‌های کهن، منحصر به فرد و بی‌نظیر می‌باشد؛ به طوری که حدود چهل نسخه کهن متعلق به قرن هفتم و ماقبل آن را داراست

کلیدواژه‌ها

موضوعات

پژوهش های نوین در گستره تاریخ، فرهنگ و تمدن شیعه

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 26 دی 1403

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار